Systemy wspomagania decyzji SWD (ang. DSS – Decission Support Systems) są to systemy komputerowe wpierające rozwiązywanie problemów niestrukturalnych przez decydentów przy użyciu modeli. Wykorzystywane są w różnych obszarach m.in. bezpieczeństwa, zarządzania informacją.
Cechami charakterystycznymi takich aplikacji są:
- Odporność na zakłócenia
- Komunikatywność
- Precyzja w odtwarzaniu danych ze świata zewnętrznego
Architektura SWD
Typowa architektura SWD charakteryzuje się:
- wielowymiarowością modelu logicznego
- wielowymiarowością modelu fizycznego (tablice relacji, tablice wymiarów, tablice faktów, tablice transformacji)
- ujęcie procesowe
Funkcjonalności systemów SWD:
- Intuicyjność interfejsu
- Możliwość wygenerowania raportu
- Filtrowanie
- Krótki czas reakcji
- Rotacja
- Sortowanie danych
- Raport tabelaryczny
Schemat funkcjonalny – podział na moduły:
- system bazy wiedzy – bazy danych, fakty, reguły, arkusze kalkulacyjne, modele, grafika,
- interfejs użytkownika – menu i język komend,
- system przetwarzania problemu – zarządzanie bazami danych,
Schemat narzędziowy
- moduł sterowania,
- baza modeli,
- baza danych,
- interfejs użytkownika,
- baza wiedzy,
Główne zadania (SWD)
- dostarczenie informacji
- przetworzenie informacji
- dostarczenie informacji w celu podejmowania decyzji strategicznych, operacyjnych i taktycznych
- wariantowość decyzji
- analiza dostępnych możliwości w celu podjęcia najlepszych decyzji
Klasyfikacja SWD
Najważniejsze kryterium klasyfikacyjne to dominujący element architektury systemu, który różnicuje systemy SWD według pięciu podstawowych typów:
- ukierunkowania na dokumenty – pozyskiwanie i zarządzanie informacjami ,
- ukierunkowania na wiedzę – optymalizacja rozwiązań,
- ukierunkowania na model wspomagania decyzji – przyśpieszanie podejmowanie decyzji,
- ukierunkowania na dane – Business intelligence – BI, Systemy hurtowni danych data warehouse, Executive Information System – EIS
- ukierunkowania na komunikację – zapewnienie komunikacji w celu zapewnienia współpracy grupowej .
Biorąc pod uwagę pozostałe kryteria (tj. użytkowników systemu, cel funkcjonowania, a także wykorzystaną technologię) rozróżnia się kolejne podkategorie:
- międzyorganizacyjne i wewnątrzorganizacyjne,
- sieciowe oraz procesowe
- wąskiego i szerokiego znaczenia,
Współczesne SWD służą do rozwiązywania problemów decyzyjnych:
- dotyczących gromadzenia,
- dotyczących udostępniania oraz porządkowania wiedzy,
- zapewniających szybkość podejmowania decyzji
- zwiększających efektywność podejmowania decyzji,
- ochrony bezpieczeństwa,
- dostępu do wiedzy,
- łatwiejszego zbierania informacji
- związanych z przechowywaniem, gromadzeniem i udostępnianiem informacji zarządczych,
- dotyczących zapewnienia jakości udostępnianej i przechowywanej informacji,
- ochrony bezpieczeństwa, dostępu do wiedzy i informacji.
Możliwości wykorzystywania Systemów wspierania decyzji:
- branżowych wspierających m.in. procesy produkcyjne, służbie zdrowia, produkcji
- zapewniających bezpieczeństwo państwa tzn. systemy obronności cywilnej oraz wojskowej, systemy zarządzania sytuacją kryzysową, systemy antyterrorystyczne,
- funkcjonalne – np. systemy wykrywania zagrożeń płynności finansowej, systemy wykrywania zagrożeń powodziowych, chemicznych, pożarowych, terrorystycznych
Weryfikacja i wdrożenie SWD odbywa się w następujących krokach:
- wybranie właściwej metodyki wdrożenia,
- oszacowanie wysokości budżetu,
- ustalenie i zdefiniowanie harmonogramu wdrożenia,
- określenie czynników i ograniczeń, które mogą mieć wpływ poszczególne etapy procesu wdrożenia
- zaplanowanie i zaprojektowanie poszczególnych czynności procesu wdrożenia,
- alokacja zasobów materialnych i niematerialnych koniecznych do realizacji wdrożenia,
Bibliografia:
- Bojar W., Rostek K., Knopik L. (2014), Systemy wspomagania decyzji, PWE, Warszawa
- Francik K., Pudło M. (2016), Systemy wspomagania decyzji w aspekcie zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwie, Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej, Zarządzanie Nr 22
- Gołoś P. (2010), Wdrażanie systemu informatycznego, [w:] Zawiła Niedźwiecki J., Gąsiorkiewicz A., Rostek K., (red.), Informatyka gospodarcza, t. 2, C.H. Beck, Warszawa
- Pieczyński A. (2017), Systemy wspomagania decyzji, Instytut Sterowania i Systemów Informatycznych, Wydział Informatyki, Elektrotechniki i Automatyki, Uniwersytet Zielonogórski