Zaopatrzenie to proces łączący wszystkie kolejne kroki służące do pozyskania dóbr lub usług zgodnie z otrzymanym zaopatrzeniem. Proces ten służy do pozyskiwania surowców, materiałów, wyrobów gotowych, półfabrykantów potrzebnych w procesie produkcji.
Etapy
- Zdefiniowanie potrzeb – zakupy są rozpoczynane od zgłoszenia potrzeby zakupowej.
- Określenie wymagań – specyfikacja produktów
- Decyzja czy produkować czy kupować (make or buy) – przedsiębiorstwo musi podjąc decyzję czy dany produkt będzie produkowany przez firmę czy będzie kupowany
- Zdefiniowanie typu zakupu – odpowiedź na pytanie czy jest to zakup nowy, zmodyfikowany czy powtarzalny
- Analiza rynku – zbadanie możliwości tworzonych przez rynek
- Zdefiniowanie dostawców – identyfikacja dostawców pod kątem tego, czy są w stanie zaoferować produkt, który spełnia wymagania
- Wstępny dobór możliwych źródeł zaopatrzenia – ustalenie liczby dostawców, którzy są w stanie złożyć ofertę
- Ocena pozostałych dostawców – wybranie najlepszego dostawcy
- Przyjęcie dostawy produktu – dostawa produktu spełniającego wymagania odbiorcy
- Ocena wykonania dostawy – kontrola procesu zaopatrzenia (weryfikacja dostarczonych produktów pod kątem zgodności z zamówieniem)
Cele procesu zaopatrzenia
- Wybór odpowiedniego dostawcy, który dostarczy produkt o określonej jakości
- Minimalizowanie całkowitych kosztów poprzez analizę „make or buy”
- Zaspokajanie potrzeb materiałowych przedsiębiorstwa przy zminimalizowaniu kosztów procesu
- Pozyskanie najlepszych dostawców z rynku
- Utrzymywanie odpowiedniej ilości zapasów magazynowych
Strategie w procesie zaopatrzenia
- Krótkookresowa współpraca z dostawcami oparta na konkurencji – zaletą tej strategii jest redukcja kosztów, poprzez korzystanie z wielu źródeł zaopatrzenia. Przedsiębiorstwo nie jest uzależnione od dostawców. Może się jednak wiązać z pewnymi wadami m.in. ciągłej obserwacji rynku, nowych dostawców, trudności w planowaniu oraz konieczności utrzymywania zapasów.
- Długookresowa współpraca z dostawcami poprzez synchronizację zaopatrzenia i sprzedaży – napływ surowców pozwala na zmniejszenie zapasów magazynowych (mniejsze koszty magazynowania), brak konieczności obserwacji rynku. Długoterminowe umowy pozwalają na wypracowanie korzystnych dla obu stron warunków współpracy. Wadą tej strategii jest mała liczba dostawców i konieczność współpracy z wąską ich liczbą
Zadania operacyjne w procesie zaopatrzenia
- wybór dostawcy
- utrzymanie stosunków z dostawcami zgodnie ze strategią firmy
- kontrola stanu zapasów
- planowanie potrzeb zaopatrzeniowych
- uzupełnianie zapasów
- wybór sposobu transportu towarów do miejsc zużycia lub sprzedaży
Bibliografia:
Dyczkowska J. (2012). Logistyka zaopatrzenia i produkcji –wpływ na logistykę dystrybucji], Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej, Nr 84
Kisperska-Moroń D. (red.) Krzyżaniak S. Logistyka, Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 2009
Pisz I., Sęk T., Zielecki W. Logistyka w przedsiębiorstwie , Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2013