Czym jest koncepcja Pięciu sił Portera?
Pięć sił Portera – jest to jedna z metod służąca do strategicznej analizy przedsiębiorstwa. Celem jest ocena atrakcyjności danego sektora poprzez zbadanie jego struktury. Metodę tą wykorzystuje się, aby ocenić konkurencyjność danego przedsiębiorstwa w analizowanym sektorze. Przy większej sile konkurencji tym mniejszy potencjał oraz rentowność sektora.
Koncepcję tą stworzył w 1979 roku Michael E.Porter – amerykański ekspert w dziedzinie strategii organizacji i konkurencji.
Pięć sił
Pięć sił wskazanych w omawianej koncepcji to:
- Siła przetargowa dostawców
- Siła przetargowa nabywców
- Natężenie walki konkurencyjnej wewnątrz sektora
- Groźba pojawienia się nowych producentów
- Groźba pojawienia się substytutów
Czynniki wpływające na siłę przetargową dostawców
Duża siła przetargowa dostawcy oznacza, że dostawca może narzucać wysokie ceny. Powoduje to odebranie znacznej części marży osiągniętej na rynku.
Zależy ona od kilku czynników m.in.:
– ilości dostawców tego samego towaru/ usługi na rynku – mniejsza konkurencja ułatwia wybicie się na tle innych firm
– sprzedaży produktów z pominięciem odbiorcy – doprowadza to do sytuacji, w której odbiorcy działają na niskich marżach
– kosztów danego przedsiębiorstwa związane ze zmianą dostawcy
– ostrości walki konkurencyjnej w sektorze dostawców
– stopnia koncentracji sektora
– możliwość podjęcia przez dostawcę produktu końcowego
Czynniki wpływające na siłę przetargową nabywców
O wysokiej sile nabywców można mówić, gdy zachodzą poniższe czynniki:
– niewielka ich ilość lub organizacja w grupy dokonujące wspólnie zakupów. Poprzez takie działanie możliwe jest kształtowanie rynku, ze względu na przejmowanie części produkcji danego kontrahenta. Wówczas firmy mogą dyktować ceny oraz obniżać marże
– brak różnic w produktach konkurencji – oferowanie podobnych produktów powoduje, że kupujący nie widzi różnicy u kogo nabędzie towar
– możliwość pozyskania produktu z innego źródła – decyzja nabywcy o podjęciu się samodzielnego wytworzenia towaru
– stopnia koncentracji sektora nabywcy
– ostrości konkurencji w sektorze nabywców
– łatwości i kosztu zmiany dostawcy
– niepowtarzalności produktu
Czynniki wpływające na natężenie walki konkurencyjnej wewnątrz sektora
Konkurencja w sektorze określona jest poprzez parametry jak:
– koncentracja
– liczba firm konkurencyjnych
– struktury udziałów w rynku
Czynniki wpływające na pojawienie się nowych produktów oraz substytutów
– represja ze strony już istniejących producentów – blokowanie możliwości wejścia na rynek nowych firm poprzez zamykanie kanałów dystrybucji, walkę cenową
– wysokość barier wejścia – im sa słabsze tym groźba konkurencji jest większa
– atrakcyjność sektora (stopa zwrotu, rentowność sektora) – atrakcyjniejszy sektor prowadzi do wzrostu konkurencji
– szybkość zmiany technologii
Charakterystyka rynku docelowego
- Wprowadzenie nowej firmy/produktu – charakteryzuje się niskimi barierami wejścia do sektora oraz małą konkurencyjnością, ale wysokim ryzykiem działania. Na tym etapie kapitał potrzebny na utrzymanie jest większy niż dochody pochodzące z firmy
- Niepewność i ryzyko działalności
- Niskie bariery wejścia na rynek
- Zmienność cen
- Niedochodowość działalności
- Ograniczony przepływ informacji
- Rozwój – ten etap charakteryzuje się zwiększoną konkurencyjnością, ponieważ to na nim przeważnie powstają nowe firmy. Tym samym cena produktów zaczyna spadać. Wzrost popytu przekładający się na zwiększenie rentowności i zysków
- Duże potrzeby kapitałowe
- Zwiększająca się zyskowność działalności
- Utrzymujące się duże potrzeby kapitałowe
- Dojrzałość – początek drastycznej konkurencji między firmami. Następuje też spadek cen i zmniejszenie rentowności i dochód. Nabywcy stają się także bardziej kapryśny i spada ich zainteresowanie danym produktem
- Duże znaczenie reklam
- Zwiększony nacisk na rozwój nowych technologii
- Walka między konkurentami
- Schyłek – charakteryzuje się zmniejszoną konkurencyjnością, ponieważ nie wszystkie firmy docierają do tego etapu. Ceny utrzymują się na stałym poziomie i generują stałe przychody
- Stagnacja rynku
- Wyprzedaż aktywów
- Omijanie konkurencji
- Stabilizacja cen
Bibliografia:
https://www.conquest.pl/analiza-atrakcyjnosci-sektora-metoda-5-sil-portera/
https://6krokow.pl/co-to-jest-5-sil-portera/#
https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-5-sil-portera-analiza-atrakcyjnosci-sektora