Metoda XYZ
Klasyfikacja XYZ polega na podziale zapasów na grupy produktowe według zapotrzebowania oraz możliwości dokładnego ich prognozowania. Takie przyporządkowanie ułatwia określenie przez przedsiębiorstwo zużycia konkretnych towarów oraz co się z tym wiążę także układanie harmonogramu zamówień.
Podział towarów na grupy – regularność zapotrzebowania i dokładność prognozowania
Grupa X – zapasy charakteryzujące się stałym regularnym zapotrzebowaniem na nie
Grupa Y – to zapasy o zmiennym zapotrzebowaniu, ze względu na sezonowość, obowiązujący trend, a co za tym idzie średnią dokładnością w przypadku ich prognozowania
Grupa Z – produkty o zmiennym zapotrzebowaniu, średnim poziomie zużycia, które sa niezwykle trudne do prognozowania
Podział towarów na grupy – tempo zużycia
Produkty według metody XYZ można także podzielić ze względu na tempo zużycia
Grupa X – duże tempo zużycia
Grupa Y – średnie tempo zużycia
Grupa Z – niskie tempo zużycia
Wyznaczanie kategorii XYZ
- Wyznaczenie ilości zużycia dla każdego towaru znajdującego się w asortymencie w określonym czasie (np. dzień, tydzień)
- Obliczenie średniej wartości zużycia dla całego badanego okresu dla każdego towaru
- Obliczenie odchylenia standardowego zużycia dla każdego towaru dla całego badanego okresu
- Wyznaczenie wskaźnika odchylenie standardowe/ średnie zużycie
- Posortowanie wskaźnika od największego do najmniejszego
- Ustalenie podziału na grupy X, Y, Z
Zastosowanie Analizy XYZ
Korzystając z analizy XYZ możliwe jest opracowanie szczegółowej prognozy zapotrzebowania na konkretne materiały potrzebne w firmie. Ustalenie w miarę możliwości harmonogramów dostaw. Co ma przełożenie na podejmowanie decyzji związanych z zamawianiem określonych produktów, ich substytutów czy poszukiwania nowych rozwiązań materiałowych dostępnych na rynkach.
Metodę XYZ można stosować także z Metodą ABC, która uwiarygodnia prognozy oraz wspiera mechanizmy analiz rynkowych.
Bibliografia:
https://mfiles.pl/pl/index.php/Metoda_XYZ
https://staworzynski.com/artykuly/analiza-abc-xyz/
https://opennexus.pl/co-to-analiza-xyz-i-dlaczego-zakupowiec-powinien-ja-znac-2/