Kwestia makrootoczenia jest jedną z najważniejszych branych pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o rozpoczęciu jakiejkolwiek działalności na rynku. Makrootoczenie jest inaczej nazywanym otoczeniem ogólnym przedsiębiorstwa, które stanowi zbiór czynników zewnętrznych oddziałujących na daną firmę.
Do tych czynników można zaliczyć m.in. :
- Układ prawny
- Kraj
- Region gegraficzny
- Układ polityczny
- Strefę klimatyczną
Czynniki składające się na makrootoczenie dyktują warunki związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa m.in. określone zjawiska społeczno – kulturowe, daty, wydarzenia, relacje międzyludzkie. Co istotne żadna organizacja nie możne wpłynąć na zmianę tychże czynników.
Rodzaje makrootoczenia:
- Otoczenie demograficzne – odnosi się do wielkości populacji ludzkiej, wieku, płci, ras oraz gęstości zaludnienia. Znajomość tego otoczenia jest istotna przy określaniu zapotrzebowania oraz struktury na określone dobra i usługi. każda generacja składająca się na populacje charakteryzuje się innymi potrzebami, normami, które sa dla niej istotne. Dla przedsiębiorstwa najistotniejsze są wyże i niże demograficzne, struktura wykształcenia, migracje ludzi oraz model rodziny.
- Otoczenie polityczno – prawne – tutaj można zaliczyć wszystkie regulacje prawne państwa zarówno danego kraju jak i regulacje międzynarodowe (normy prawne w Unii Europejskiej). Najważniejsze elementy tego otoczenia w kontekście prawa międzynarodowego to cła importowo – eksportowe, zanieczyszczenie atmosferyczne, działania zmierzające do zmniejszenia nieuczciwej konkurencji oraz określać bariery wejścia dla konkretnych działalności
- Otoczenie naturalne – tutaj można wyróżnić te przedsiębiorstwa, które wykorzystują surowce do produkcji produktów, korzystają z energii elektrycznej, podczas produkcji produktów powstają odpady oraz przedsiębiorstwa, które podczas swoje działania techniczne muszą liczyć się z następstwami swoich działań wpływających na środowisko i im przeciwdziałać.
- Otoczenie technologiczne – najszybciej rozwijające się otoczenie, które może stanowić zagrożenia i szanse w zależności od prowadzonej działalności. Obecnie trwa rozwój nowej gospodarki w większości opartej na technologiach cyfrowych. Zjawiskiem, które towarzyszy szybkiemu rozwojowi technologicznemu jest dezindustrializacja, która oznacza zanik tradycyjnych gałęzi przemysłu
- Otoczenie socjokulturowe – w jego skład wchodzą elementy kultury danego raju, cech demograficznych oraz systemów wartości. Otoczenie to ciągle ewoluuje np. poprzez zmianę pozycji kobiet.
- Otoczenie makroekonomiczne – stanowią warunki panujące w gospodarce i kierunkach jej rozwoju mogą to być m.in. stopy bezrobocia, cent ropy naftowej. Najważniejszą rolę odgrywa przy planowaniu danego przedsiębiorstwa.
- Otoczenie ekonomiczne – określa w jaki sposób ludzie wydają swoje pieniądze, wskazuje także na wielkość siły nabywczej potencjalnych klientów (zależnej od poziomu dochodu, dostępności kredytu, czy oszczędności)
Makrootoczenie – metoda analizy
Najbardziej popularną metodą analizy makrootoczenia jest analiza PEST, która grupuje analizuje cztery sektorów a jej nazwa pochodzi od pierwszych liter grup badanych czynników, są nimi:
- czynniki polityczno-prawne: m.in. prawo dotyczące ochrony środowiska, polityka podatkowa, regulacje handlu zagranicznego
- czynniki ekonomiczne: np. tendencje produktu narodowego brutto (PNB), podaż pieniądza, bezrobocie, inflacja,
- czynniki socjokulturowe: mobilność społeczeństwa, postawy wobec czasu wolnego, wykształcenie,
- czynniki technologiczne: nakłady na badania w zakresie technologii, nowe odkrycia, programy badawcze czołowych firm na rynku.
Bibliografia:
- Blaszczyk W. (red.) (2005), Metody organizacji i zarządzania. Kształtowanie relacji organizacyjnych, PWN, Warszawa.
- Gierszewska G., Romanowska M. (1995), Analiza strategiczna przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa.
- Steinmann H., Schreyógg G. (1998), Zarządzanie. Podstawy kierowania przedsiębiorstwem. Koncepcje, funkcje, przykłady, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław
- Szadziewska A. (2011), Instrumenty ekonomiczne ochrony środowiska i ich wpływ na wynik finansowy przedsiębiorstwa., Kluczowe Problemy Teorii i Praktyki Rachunkowości, 1.
- Wells R., Krugman P.(2016), Makroekonomia, PWN, Warszawa
- Wyrwicka M., Jaźwińska D.(2014), Percepcja uwarunkowań rozwoju przedsiębiorstw., Ekonomia i Zarządzanie, 6(2).