Cena dualna inaczej nazywana kalkulacyjną, społeczną, hipotetyczną czy rozrachunkową jest pojęciem z dziedziny ekonomii oraz zarządzania. Służy do szacowania cen produktów/ usług, które w danym momencie nie istnieją na rynku.
Liczy się ją na podstawie analizy kosztów, korzyści danego projektu, przewidywanych efektów według cen rynkowych (które nie do końca mogą odzwierciedlać realną wartość). Cena dualna wskazuje, o ile zmieni się stopień osiągnięcia celu przy rozluźnieniu bądź zacieśnieniu pewnego ograniczenia
Zastosowania
- Ocena projektów gospodarczych
- Uwzględnia niedoskonałości rynku (brak możliwości określenia realnych efektów i nakładów)
- Wspiera menadżerów i decydentów w podejmowaniu decyzji o opłacalności oraz skuteczności innowacyjnych projektów
- Skupia się także na społecznych kosztach
- Wskazuje przyszłe korzyści z projektów
Sposób obliczania ceny dualnej
Określana jest jako przyrost wartości funkcji celu związany ze zwiększeniem o jednostkę nakładu danego czynnika. Do jej obliczenia stosuje się analizę czułości (analiza wrażliwości):
- Następuje zmiana wartości jednego czynnika o jednostkę
- Następnie dochodzi do obserwowania w jaki sposób to wpływa na wartość funkcji celu
Korzyści związane z ceną dualną:
- Pozwala na kompleksową analizę społecznych kosztów i korzyści przy ocenie projektów inwestycyjnych
- Pozwala na podjęcie słusznych decyzji biznesowych
- Pozwala na uniknięcie błędów związanych np. z niepodejmowaniem współpracy w realizacji kontraktów
Ograniczenia wynikające z cen dualnych:
- Trudności w oszacowaniu realnych kosztów społecznych i korzyści związane z brakiem tychże informacji
- Nieprecyzyjne wyniki analiz
- Trudna interpretacja prowadzącą do różnych wyników
Bibliografia:
- Samuelson W., Ekonomia menedżerska, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2009
- Kurowski L., Ocena projektów gospodarczych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Wrocław 2004