Wiedza to fundament funkcjonowania społeczeństwa oraz jego organizacji. Wiedza to nic innego jak zbiór doświadczeń, przekonań, umiejętności oraz informacji, których celem jest rozwiązywania problemów, definiowanie i osiąganie celów.
Cechy wiedzy:
- Wzrastająca wartość oraz postać dynamiczna – oznacza to, że wiedza ewoluuje, zmienia się, dzięki postępom technologicznym, naukowych czy różnorakim kontekstom np. kulturowemu. Zgłębianie oraz wykorzystanie wiedzy wpływa na wzrost jej wartości.
- Posiada charakter jakościowy, nieformalny i nieformalny – charakter jakościowy wiedzy dotyczy konkretnych informacji i umiejętności ważnych dla danego celu oraz kontekstu.
Wiedza nieformalna – oparta jest na doświadczeniu, intuicji, preferencjach, przekonaniach oraz praktykach.
Wiedza formalna – oparta na badaniach, teoriach, zasadach, nauce.
- Materializacja wiedzy i jej tworzenie – poprzez indywidualne lub zbiorowe doświadczenie, wymianę informacji czy refleksji np. w organizacjach. Wiedzę też można dotknąć poprzez umieszczenie jej na nośnikach, dokumentach.
- Dezaktualizacja – wiedza ze względu na tempo rozwoju technologii, badań naukowych może szybko stać się przestarzała. Ważne jest stałe, ciągłe aktualizowanie wiedzy.
- Interpretacja różnorodna – może być inaczej rozumiana przez różne osoby ze względu na kontekst, kulturę, doświadczeń, indywidualnych preferencji.
- Zwrot zainwestowanego kapitału wiedzy – wiedza jest wykorzystywana w codziennych czynnościach, podczas podejmowania decyzji, rozwiązywaniu problemów
- Brak przenoszenia wartościowej wiedzy – charakter wiedzy jest nieuchwytny dla innych grup społecznych niż ta, która tą wiedzą się posługuje np. wiedza danej organizacji będzie nieodpowiednia dla organizacji specjalizującej się w innej branży.
- Pomiar warunków a pomiar samej wiedzy – warunki sprzyjające tworzeniu się wiedzy oparte są na innowacyjności obecnej w danej organizacji, kulturze przedsiębiorstwa, zarządzaniu czy dostępności do informacji
- Symultaniczność wykorzystania wiedzy – wiedza może być wykorzystywana w tym samym czasie przez różne jednostki, co pozwala na jej szybką wymianę w czasie rzeczywistym, co wpływa na efektywność
- Przynależność do społeczeństwa – wiedza krąży w społeczeństwie cały czas np. poprzez edukację, media społecznościowe, dialog międzyludzki
- Trudność uchwycenia, skodyfikowania – wiedza może istnieć w umysłach jednostek, bez ich spisywania. Dlatego ważne jest jej spisywanie
- Pomiar warunków a pomiar samej wiedzy – wiedzy nie można jasno odnaleźć oraz zlokalizować. Można mierzyć warunki, które sprzyjają jej tworzeniu np. zarządzanie wiedzą, dostępność materiałów, zasobów informacyjnych
- Granice między tworzeniem a zastosowaniem – tworzenie wiedzy jest to proces dynamiczny.
Zastosowanie wiedzy:
- Pomoc przy podejmowaniu decyzji
- Poprawa efektywności poprzez doskonalenie procesów, metod
- Innowacyjność poprzez tworzenie innowacyjnych rozwiązań
- Społeczny rozwój, dzięki rozwojowi wiedzy z zakresu technologii, nauki, które wpływają na całe społeczeństwo
- Kreowanie wartości dla klientów
- Rozwój osobisty dzięki zdobywaniu wiedzy z nowych dziedzin
Korzyści z zastosowania wiedzy:
- Utrzymywanie i kreowanie nowych przewag konkurencyjnych
- Podejmowanie lepszych decyzji
- Poprawa jakości usług czy produktów
- Rozwój osobisty
- Zwiększona efektywność procesów, praktyk
Ograniczenia wiedzy:
- Trudności w pomiarze wiedzy
- Dezaktualizacja wiedzy
- Trudność w identyfikacji wartościowej wiedzy na inne organizacje
Bibliografia
- Perechuda K. (red.), Scenariusze, dialogi i procesy zarządzania wiedzą, Difin, Warszawa 2008