CAPEX – capital expenditures, czyli wydatki inwestycyjne, które odgrywają dwie role:
- Akumulują kapitał, dzięki czemu społeczeństwo zwiększa swój potencjalny produkt, co przekłada się na wzrost gospodarczy
- Stanowi część wydatków prywatnych produktów mające przełożenie na poziom globalnego popytu oraz produkcje i zatrudnienie
Rodzaje wydatków CAPEX
- Inwestycje brutto czyli obejmujące zakupione dobra kapitałowe, które służą odtworzeniu starych czynników produkcji
- Inwestycje netto czyli rozumiane jako przyrost netto realnego kapitału (maszyny, fabryi)
Przyjmując, że inwestycja to suma wydatków przedsiębiorstwa na maszyny, fabryki, wyposażenie mogą one zostać podzielone na:
- Inwestycje w zapasy – krótkookresowe dotyczące surowców czy produktów do obecnej sprzedaży
- Inwestycje w kapitał trwały:
- Wydatki na budowę domów
- Wydatki nie mieszkaniowe – wyposażenie oraz związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa
- Wydatki na inwestycje zakończone, które wchodzą w skład majątku danego podmiotu gospodarczego
- Inwestycje planowane, których realizacja nie została rozpoczęta
Ważne jest także źródło finansowania, i pod tym względem inwestycje można podzielić na:
- Inwestycje finansowane ze środków publicznych – wydatki rządowe czy samorządowe
- Inwestycje prywatne – źródła prywatne
- Inwestycje mieszane
Aktywność inwestycyjna
Każda aktywność inwestycyjna związane jest z następującymi czynnościami:
- Ryzyko – korzyści są odroczone w czasie, a rezultat może być niepewny
- Oczekiwaniem przyszłych korzyści – możliwość zwiększenia konsumpcji
- Poniesienie nakładów – odroczenia konsumpcji, pozyskanie kapitału oraz alternatywnego kosztu utraconych możliwości
- Relokacja konsumpcji w czasie
Planowane wydatki inwestycyjne
Planowane wydatki inwestycyjne zależą od trzech głównych czynników:
- stopy procentowej
- oczekiwanego przyszłego poziomu PKB
- obecnego poziomu możliwości produkcyjnych
Bibliografia
- Becla A., Czaja S., Grabowska M., „Elementy makroekonomii”, Wyd. Hektor, Wrocław 2002, s. 99-105
- Blanchard O., Makroekonomia, Wydawnictwo Oficyna, Warszawa 2011
- Kawka A., Wydatki inwestycyjne jako instrument rozwoju lokalnego gmin., Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 2012, Nr 243, s. 27-34
- Krugman P., Wells R., Makroekonomia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012
- Mansfield E., „Podstawy makroekonomii. Zasady, przykłady, zadania”, Wyd. AW „PLACET”, Warszawa 2002, s. 27-28
- Mikołajczyk J., Wyniki ekonomiczne a nakłady inwestycyjne w indywidualnych gospodarstwach rolnych uczestniczących w polskim FADN w zależności od ich typu rolniczego, Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego 2010 | 10(25) | 1 |
- Próchnicki L., „Makroekonomia”, Wyd. Zachodniopomorskiej Szkoły Biznesu, Szczecin 1997, s. 79-80,