Analiza PEST to metoda, która służy do badania makrootoczenia danego przedsiębiorstwa. Może być inaczej nazwana generalną segmentacją otoczenia, czyli sfer, które mają kluczowy wpływ na funkcjonowanie danej firmy. Analiza PEST jest także stosowana do wyznaczania przyszłej strategii działania organizacji poprzez jego pogłębioną analizę.
Wyniki analizy PEST mogą stanowić punkt wyjścia do przygotowania analizy szans i zagrożeń, wykorzystywanej w trakcie przygotowywania analizy SWOT. Są to więc metody wzajemnie uzupełniające się.
Czynnikami zewnętrznymi badanymi podczas tej metody są:
Political – polityczne,
Economic – ekonomiczne,
Social – społeczno-kulturowe,
Technological – technologiczne.
Analiza PEST podlega także modyfikacjom, kiedy dochodzą do analizowania dodatkowe czynniki np. czynnik środowiskowy – Environment (PEEST) lub prawne Legal ( PESTEL).
Czynniki wpływające na Analizę PEST
- Czynniki ekonomiczne – w których w skład wchodzą np. cykle koniunktury gospodarczej, inflacja, dostępność nośników energii, bezrobocie, tendencje PKB, polityka gospodarcza, podaż pieniądza, poziom życia obywateli, średnia wartość pensji, możliwość finansowa społeczeństwa
- Czynniki polityczne – do nich można zaliczyć m.in. przepisy, które regulują działalność gospodarczą, ustawodawstwo antymonopolowe, ustawodawstwo dotyczące handlu zagranicznego, polityka podatkowa, prawo pracy, integracja europejska
- Czynniki technologiczne – rozumiane m.in. jako wydatki państwa na badania, rozwój technologii, szybkość rozwoju technologii, nowe odkrycia
- Czynniki społeczno – kulturowe – do nich zalicza się m.in. demografię ludności, konsumpcyjny styl życia, mobilność, normy etyczne, moralne, poziom wykształcenia, rozłożenie dochodów.
Poniżej przedstawiono tabelę z poszczególnymi czynnikami wpływającymi na analizę PEST
Czynniki ekonomiczne | Czynniki polityczne | Czynniki technologiczne | Czynniki społeczno – kulturowe | |
· Bezrobocie
· Inflacja · Stopy procentowe · Kursy walut · Dostępność kredytów · Konsumpcja · Inwestycje · Oszczędności · Cykle koniunktury gospodarczej · Poziom nakładów na naukę, kulturę i oświatę · Poziom nakładów na opiekę zdrowotną · Dochody gospodarstw domowych · Rentowność przedsiębiorstw · Ceny paliw i energii, surowców i ziem |
· Polityka podatkowa
· Stabilność polityki państwa · Prawo pracy · Przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej · Polityka socjalna państwa · Ustawodawstwo antymonopolowe · Stabilność władzy · Przepisy dotyczące handlu · Ustawodawstwo dotyczące ochrony konsumenta · Przepisy o ochronie środowiska · Dostosowanie się do wymogów Unii Europejskiej |
· Poziom technologiczny
· Zgodność z normami jakości · Innowacyjność i nowoczesność · Nakłady państwa na badania i rozwój · Szybkość transferu nowoczesnych technologii · Poziom rozwoju transportu · Funkcjonowanie standardów jakościowych, dotyczących bezpieczeństwa i ochrony zdrowia |
· Poziom dochodów
· Postęp cywilizacyjny · Poziom wykształcenia · Mobilność społeczna · Styl życia · Świadomość ekologiczna · Wymagania i oczekiwania konsumentów · Poziom nauki, kultury i sztuki · Świadomość praw obywatelskich · Religia i etyka pracy |
Etapy analizy PEST
- Etap pierwszy – Wyróżnienie istotnych czynników dotyczących poszczególnych segmentów otoczenia
Przedsiębiorstwo na samym początku musi określić czynniki poszczególnych segmentów swojego otoczenia, które na nie oddziałują. Przykładowo producenci dóbr ekskluzywnych powinni wziąć pod uwagę czynnik związany z zainteresowaniem jego produktami, wynagrodzeniem społeczeństwa. Natomiast dla firm szkoleniowych mogą to być m.in. zmieniające się przepisy prawne.
- Drugi etap – Ustalenie wpływu każdego czynniku na funkcjonowanie organizacji
Istotne, aby po wyróżnieniu tych czynników ustalić jak realnie one wpływają na funkcjonowanie firmy. Które z nich są na ten moment najważniejsze, a które mogą mieć wpływ w przyszłości. Dochodzi do podziału czynników na siłę oddziaływania oraz na czas oddziaływania
- Etap trzeci – Określenie relacji między organizacją a makrootoczeniem
Należy określić relacji między firmą a jej makrootoczeniem. Przedsiębiorstwo rozpatruje każdy czynnik z osobna zastanawiając się jaki będzie on miał wpływ na nie w przyszłości. Firmy mogą rozważać np. staranie się o pozyskanie dofinansowania z Unii Europejskiej, wprowadzenie nowej technologii, stworzenie nowego produktu lub unowocześnienie obecnych towarów.
PEST najważniejsze miejsca informacji :
- Roczniki i informatory GUS oraz WUS (Wojewódzki Urząd Statystyczny)
- Sprawozdania roczne przedsiębiorstw
- Czasopisma branżowe
- Prospekty emisyjnych
- Publikacje instytucji naukowych
- Portale internetowe
- Środków masowego przekazu
- Publikacje bankowe
- Dzienniki ustaw
- Szkoleń, seminariów i konferencji
- Targi, wystawy
Bibliografia
- Grajewska K. A. (2011). Kierunki rozwoju gospodarstw mlecznych w Polsce do 2014 roku w świetle analizy SWOT, równań trendu i metody PEST, „Roczniki Ekonomiczne Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy”, nr 4, s. 193-221
- Kozyra B. (2006). Analiza strategiczna, czyli co się dzieje dookoła – makrootoczenie, „Builder”, nr 8
- Lisiński M. (2004). Metody planowania strategicznego, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
- Obłój K. (2007). Strategia Organizacji, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, s. 107; 209
- Penc-Pietrzak I. (1998). Strategie biznesu i marketingu, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków
- Stabryła A. (2000). Zarządzanie strategiczne w teorii i praktyce firmy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa