Technologie informatyczne, które wspierają działy zakupów

Biznes elektroniczny (e – business) to pojęcie bardzo szeroko rozumiane, pod którym kryją się zarówno: handel elektroniczny (electronic commerce, e – commerce), elektroniczna gospodarka ( e – economy), rynek elektroniczny (e- market), przedsiębiorstwa (e – enterprise).

W nowym sposobie zarządzania zakupami w przedsiębiorstwach stawia się przede wszystkim na elastyczność w szybkim dostosowaniu do stale pojawiających się nowych wymagań i oczekiwań na rynku. Rozwój tychże rozwiązań przyczynił się do rewolucyjnych zmian w zarzadzaniu łańcuchem dostaw oraz sposobach interakcji między poszczególnymi jego ogniwami.

Zależności pomiędzy podmiotami rynku elektronicznego zostały przedstawiony poniżej:

Mogą wystąpić trzy typy podmiotów, które biorą udział w transakcjach elektronicznych:

1. Jednostki gospodarcze- przedsiębiorstwa i organizacje prawne
2. Osoby fizyczne – konsumencie i klienci ostateczny
3. Jednostki administracji publicznej – urzędy, instytucje państwowe

W zależność od występującej relacji pomiędzy tymi podmiotami można wyróżnić:

– B2B (ang. Business to Business) to relacja między przedsiębiorstwami

– B2C (ang. Business to Customer) to relacja między przedsiębiorstwem a odbiorcami detalicznymi

– C2C (ang. Customer to Customer) to relacja między konsumentami

– B2G (ang. Business to Government) to relacja między przedsiębiorstwem a urzędami

– G2B (ang. Government to Business) to relacja  między urzędami a przedsiębiorstwem

Na rynku elektronicznym nabywcy i dostawcy spotykają się przy pomocy różnych interakcji wśród których można wyróżnić:

– platformę elektroniczną

– portal nabywcy

– portal sprzedawcy

– stronę internetową

Celem technologii informatycznej jest dostarczenie informacji realnym oraz przyszłościowym nabywcom o danym dostawcy. Działania zmierzają do promowania danego przedsiębiorstwa oraz jego produktów. Jest ta także solidna baza informacji o oferowanych przez dostawcę usługach i dobrach. Dla procesu zakupów istotną role odgrywa proces transakcji. Złożenie zamówienia oraz wprowadzenie danych o firmie, złożenie ofert odbywa się w sieci.

Możliwa jest identyfikacja rynków elektronicznych w zależności od przedmiotu i rodzaju zakupu.

Przedmiotem zakupu są:

– dobra produkcyjne – charakterystyczne dla danej branży

– dobra operacyjne – niewykorzystane w procesie produkcyjnych, ale administracyjnym

Można także wyróżnić rodzaje zakupów:

– systematyczne

– jednorazowe

Systematyczne zakupy (materiały nieprodukcyjne) kierowane są do przedmiotów zakupów wykorzystywanych w procesach technicznych oraz administracyjnych. Z reguły mają one niską wartość ale generują wysokie koszty transakcyjne.

Systematyczne zakupy (zakupy produkcyjne) to zakupy, które służą do wytworzenia wyrobów gotowych. Poprzez elektroniczny rynek możliwa jest ich automatyzacja oraz obniżenie kosztów transakcyjnych.

Zakupy natychmiastowe dóbr nieprodukcyjnych pozwalają na realizację nieplanowanych i awaryjnych zakupów związanych z usługami dodatkowymi.

Zakupy natychmiastowe dóbr produkcyjnych stosowane są przede wszystkim przez giełdy elektroniczne, które są prowadzone przez operatora, którego zadaniem jest utrzymanie kontaktów z nabywcami i dostawcami.

Źródła:

Booz, Allen, Hamilton, 2001). The e-Marketplace Revolution: Creating and Capturing the Values in B2B e-Commerce

Kaplan, Sawhney, 2000) E-Hubs: The New B2B Marketplace”, [w:] Harvard Business Review, May-June Nojszewski, 2009, „Przegląd modeli e-biznesowych cz.1, [w:] e-mentor, s. 1-8.

Sobczak, 2009a, “Technologie informacyjne wspierające proces zakupowy”, [w:] Gospodarka Materiałowa i logistyka, Nr 4, s. 17-21.

Van Weele, 2005, Purchasing and Supply Chain Management: Analysis, Planning and Practice, Thomson International, London