Deponent to jednostka, która składa depozyt (w postaci pieniądza lub rzeczy) do banku. Zgodnie z przepisami Ustawy o Bankowym Funduszy Gwarancyjnym deponent to osoba uprawniona do otrzymania środków gwarantowanych przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny w przypadku ogłoszenia przez sąd upadłości banku (do 100 000 euro). Zgodnie z ustawą deponentami są:
- osoby fizyczne
- pracownicze kasy zapomogowo – pożyczkowe
- szkolne kasy oszczędności
- osoby prawne
- jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej
Depozyt bankowy to środki finansowe oddane przez inwestora na określony czas do banku. Odsetki wraz z pierwotnie wpłacaną sumą pieniędzy są zwracane inwestorowi po określonym czasie. Oprocentowanie jest niejako „nagrodą” za możliwość powierzenia bankowi danych pieniędzy, którymi on obraca do określonego czasu.
Można wyróżnić depozyt:
- na żądanie – czyli bez ustalonego okresu czasu, czyli deponent może otrzymać depozyt na każde swoje żądanie
- w określonym terminie – czyli deponent może wypłacić środki po określonym czasie, w przeciwnym razie może stracić odsetki
Prowadzenie rachunku depozytowego
Klient zakłada w banku depozyt (lokatę), czyli ma w nim rachunek depozytowy potocznie nazywany kontem bankowym. Otwarcie rachunku to umowa cywilnoprawna, która w momencie zagrożonej płynności banku gwarantuje możliwość wypłaty depozytu do 100 000 euro. Bankowy Fundusz Gwarancyjny zgodnie z przepisami polskiego systemu prawnego ubezpiecza on deponenta a nie jego depozyt. Oczywiście, że w przypadku kiedy depozyt jest wyższy niż 100 000 euro deponent ma prawo ubiegać się p pozyskanie wyższego zabezpieczenia. Środki powinny zostać wypłacone maksymalnie do 3 miesięcy od dnia zawieszenia banku. Osoba małoletnia będąca posiadaczem imiennego rachunku bankowego lub posiadająca inną wierzytelność wobec banku także jest deponentem i ma prawo do odrębnej kwoty gwarantowanej.
Bankowy Fundusz Gwarancyjny chroni środki/depozyty zgromadzone w:
- bankach krajowych (tj. z siedzibą na terytorium RP),
- spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych,
- oddziałach banków zagranicznych (tj. banków z siedzibą za granicą RP, na terytorium państwa niebędącego członkiem UE).
Ochroną gwarancyjną nie są objęte środki pieniężne zdeponowane przez:
- Narodowy Bank Polski,
- Skarb Państwa,
- Bankowy Fundusz Gwarancyjny
- zagraniczne banki i instytucje kredytowe wymienione w ustawie – Prawo bankowe,
- krajowe lub zagraniczne zakłady ubezpieczeń wymienione w ustawie o działalności ubezpieczeniowej, firmy inwestycyjne państwa trzeciego,
- osoby oraz podmioty nie zidentyfikowane przez bank lub kasę,
- fundusze inwestycyjne,
- fundusze zagraniczne,
- fundusze emerytalne,
- pracownicze fundusze emerytalne,
- jednostki samorządu terytorialnego,
- organy władz publicznych innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
- organy rządów centralnych,
- organy rządów regionalnych, a także jednostek samorządu terytorialnego tych państw
Bibliografia
- Borsuk M., Klupa K.(2017), Europejski system gwarantowania depozytów (EDIS) jako trzeci filar unii bankowej i jego wpływ na państwa spoza strefy euro – perspektywa Polski, Zarządzanie i Finanse, nr 1
- Dadej M. (2018), Systemy gwarantowania depozytów bankowych na świecie – analiza porównawcza, Uniwersytet Łódzki, Łódź
- Owsiak S. (2015), Finanse, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
- Ustawa z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym. Dz.U. 1995 nr 4 poz. 18
- org, Ministerstwo Skarbu Państwa