Analiza ryzyka to proces, który stanowi cześć planowania projektów oraz zarzadzania ryzykiem w projekcie. Analizowanie ma umożliwić kierownikowi projektu identyfikowanie, planowanie oraz zarządzanie ryzykiem w konkretnym projekcie.
Analiza ryzyka to:
- Planowanie reakcji na ryzyko
- Identyfikacja ryzyka
- Szacowanie i ewaluacja ryzyka
Planowanie reakcji na ryzyko
Jest to proces, którego założeniem jest dostarczenie takich akcji i opcji, które w momencie wystąpienia ryzyka przyczynią się do jego eliminacji lub zmniejszenia. Można do niego zaliczyć:
- Plan rezerwowy – plan zmniejszający oddziaływaniu wcześniej zdefiniowanych ryzyk
- Przeniesienie ryzyka – przeniesienie odpowiedzialności na inny podmiot (na drodze gwarancji, kontraktów, poręczenia)
- Unikanie ryzyka – podejmowanie bezpiecznych działań w projekcie, które mają doprowadzić do wyeliminowania ryzyka
- Łagodzenie ryzyka – zmniejszenie prawdopodobieństwa lub już występującego ryzyka
- Akceptacja ryzyka – świadoma decyzja o braku jakichkolwiek działań związana np. z opracowaniem odpowiednich metod zaradczych w momencie ich pojawienia
Identyfikacja ryzyka
Proces pozwala wykryć źródła ryzyka oraz je skategoryzować.
Identyfikacja ryzyka odbywa się poprzez:
- Spisanie interesariuszy projektu
- Opracowanie planu zarzadzania ryzykiem
- Przygotowanie charakterystyka otoczenia organizacji
- Opracowanie dokumentacji będącej efektem planowania projektu (harmonogram, plan zarządzania kosztami, lista zagrożeń)
- Spisanie procedur organizacji
Technikami służącymi do identyfikacji ryzyk są:
- Analiza SWOT
- Analiza założeń projektowych
- Przegląd i weryfikacja dokumentacji
- Listy kontrolne bazujące na wcześniejszych projektach
- Diagramy przyczyn i skutków, schematy blokowe, diagramy wpływu
- Gromadzenie informacji
- Ocena wykonana przez ekspertów
Szacowanie i ewaluacja ryzyka
Szacowanie ryzyka polega na ocenie wpływu na wystąpienia danego zdarzenia oraz jaki ono będzie miało wpływ na projekt oraz prawdopodobieństwa takiego zdarzenia.
Metody szacowania ryzyka:
- Metoda jakościowa – indywidualna ocena ryzyka na podstawie doświadczenia i dobrych praktyk (subiektywne miary i oceny opisowe). Korzyści:
- brak konieczności ilościowego określenia skutków i częstotliwości wystąpienia zagrożeń,
- wskazanie ogólnych obszarów ryzyka, na które konieczne jest zwrócenie uwagi,
- możliwość uwzględnienia takich jak np. wizerunek firmy, kultura organizacyjna itp.
- Metoda ilościowa – ocena prawdopodobieństwa oraz skutków wystąpienia danego ryzyka poprzez nadanie mu konkretnych parametrów. Korzyści:
- Obiektywizm wyników
- Możliwość porównywania ich z wcześniejszymi analizami
- Metoda mieszana – zawiera poszczególne elementy obu wyżej wymienionych
Bibliografia
Pietras P., (2012), Zarządzanie projektami. Skrypt dla osób przygotowujących się do certyfikacji IPMA LD, Łódź
Trocki M.,(2013), Nowoczesne zarządzanie projektami, PWE, Warszawa
Nikitiuk Ł. (2012) „Analiza ryzyka w projekcie”, Europe Direct, Białystok
PMI (2013) „A Guide To The Project Management Body of Knowledge – Fifth Edition”. PMI, USA